นวัตกรรม ต้องกล้าลงมือทำ เพื่อตอบโจทย์แท้จริง

นวัตกรรมเป็นมากกว่าการคิดสร้างสรรค์สิ่งใหม่ หรือการใส่เทคโนโลยีล้ำสมัยลงไปในสิ่งต่างๆ เพราะจริงๆ แล้วหัวใจสำคัญของนวัตกรรมคือ การเป็นโซลูชันที่สามารถตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภคหรือกลุ่มลูกค้าได้จริง จนกระทั่งเกิดการยอมรับทั้งในมิติด้านเทคโนโลยีและด้านการตลาด ซึ่งควรพัฒนาควบคู่กันไปอย่างยั่งยืน ดังนั้นการจะสร้างนวัตกรรมตามแนวทางดังกล่าวจึงจำเป็นต้องอาศัยการพัฒนาผ่านการทดลองและลงมือทำจริง พิสูจน์คุณค่าของนวัตกรรมนั้นให้ลูกค้าเห็นและยอมรับ สามารถตัดสินใจซื้อได้ทันที

นวัตกรรมเกิดจากการคิดที่จะ “เปลี่ยนแปลง”

นวัตกรรมสุดคลาสสิกแบรนด์หนึ่งของโลกอย่าง Coca-Cola เครื่องดื่มรสโคล่าผสมโซดา ถือกำเนิดขึ้นมาในยุคที่ผู้คนอเมริกันนิยมดื่มเครื่องดื่มชูกำลังนอกบ้าน การค้นพบรสชาติอันเป็นเอกลักษณ์ไม่เพียงทำให้โค้กได้รับความนิยมต่อเนื่อง หากยังรวมถึง “ขวดบรรจุภัณฑ์ทรงเอวคอด” ที่เกิดขึ้นเมื่อ ค.ศ. 1915 อัตลักษณ์ที่สร้างภาพจำแก่ลูกค้ามานานกว่าร้อยปี และตอบโจทย์การจับ ถือ หรือยกดื่มได้สะดวก แม้ว่าโค้กจะเลือกเปลี่ยนแปลงดีไซน์ขวดเพียงเล็กน้อย ก็ยังคงยืนหนึ่งในตลาดเครื่องดื่มได้เรื่อยมา สิ่งนี้สะท้อนให้เห็นถึงการออกแบบที่ตอบโจทย์การใช้งาน และการสร้างภาพจำ ซึ่งผ่านการยอมรับของกลุ่มผู้บริโภคอย่างหนึ่งด้วย

นวัตกรรมจึงไม่ใช่ “สิ่งใหม่ที่หวือหวา” เสมอไป แต่อาจเป็นการพัฒนาสินค้าเดิมเล็ก ๆ น้อย ๆ ให้มีคุณค่ามากกว่าเดิม เพื่อให้สินค้านั้นยังครองใจผู้บริโภค เรียกว่า Sustaining Innovation นวัตกรรมกลุ่มนี้ส่วนใหญ่มักได้รับการตอบรับที่ดีและธุรกิจยังคงแข่งขันได้ทุกยุคสมัย

นวัตกรรมอีกรูปแบบหนึ่งคือ Breakthrough Innovation การสร้างสิ่งใหม่ที่ทำให้เรารู้สึก “ว้าว” การเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นมักจะเข้ามาพลิกโฉมโลกและส่วนใหญ่มีเทคโนโลยีเป็นตัวช่วยขับเคลื่อน เช่น การเกิดขึ้นของ MP3 ที่เคยเข้ามาเปลี่ยนรูปแบบการฟังเพลงผ่านเทปแคสเซ็ต หรือไอโฟนที่นำไปสู่การเติบโตของตลาดสมาร์ตโฟน รวมถึงการพัฒนาระบบดูภาพยนตร์แบบสตรีมมิ่งของ Netflix ที่อำนวยความสะดวกให้คนที่อยากเสพคอนเทนต์ภาพยนตร์และซีรีส์แบบเข้าถึงง่าย ทำให้ธุรกิจซีดี ดีวีดี โรงภาพยนตร์ และโทรทัศน์ค่อย ๆ เสื่อมความนิยม เป็นต้น นวัตกรรมเหล่านี้ได้ก่อเกิดสิ่งใหม่ที่เข้ามาทำตลาดแทนที่ธุรกิจแบบเดิมการยอมรับจากผู้คนทั่วโลกก็เป็นสิ่งที่บ่งบอกชัดว่า นี่คือนวัตกรรมที่ถูกคิดค้นมาอย่างดี พิสูจน์แล้วว่าตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภค และสร้างแรงกระเพื่อมไปสู่ธุรกิจอื่นที่ต้องการส่วนแบ่งการตลาด ว่ากันว่าธุรกิจใหญ่ ๆ ในโลกต่างก็คิดค้นนวัตกรรมทั้ง 2 รูปแบบนี้ควบคู่กันไปเพื่อให้ธุรกิจเดิมยังคงครองตลาดได้ และเตรียมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงที่อาจมีสิ่งใหม่เกิดขึ้นมาพลิกความนิยมของผู้คน อย่าง TikTok ที่ค่อย ๆ ได้รับความนิยมแทนที่ Facebook และ YouTube

สร้างนวัตกรรมที่พิสูจน์ให้ลูกค้ายอมรับและยอมจ่าย

การสร้างสรรค์นวัตกรรมให้เป็นแค่สิ่งใหม่ ไอเดียสร้างสรรค์ใหม่ ๆ เพียงอย่างเดียว แต่ไม่สามารถตอบโจทย์หรือช่วยแก้ปัญหาให้ลูกค้าได้จริง นวัตกรรมนั้นย่อมไม่ยั่งยืน ไปต่อได้ยาก และไม่อาจเป็นนวัตกรรมที่แท้จริงได้ แต่จะเป็นแค่สิ่งประดิษฐ์ ดังนั้น การเข้าใจและเข้าถึงความต้องการของผู้บริโภคจริง ๆ คือสิ่งแรกที่นวัตกรต้องใช้เวลาศึกษาและเรียนรู้ เพื่อคิดหาแนวทางสร้างสรรค์บางสิ่งขึ้นมา เพื่อตอบสนองความต้องการแก่ผู้ใช้งานสิ่งนั้น ๆ ตัวอย่างที่น่าสนใจ เช่น Canva แอปพลิเคชันที่ช่วยให้ทุกคนสามารถออกแบบอาร์ตเวิร์กสวย ๆ ได้เหมือนกราฟิกดีไซเนอร์มืออาชีพ ตอบรับยุคสมัยที่ทุกคนต้องการ สร้างแบรนด์หรือภาพลักษณ์ของตนเองผ่านโซเชียลมีเดีย โดยไม่จำเป็นต้องจ้างมืออาชีพมาทำ แต่สามารถสร้างสรรค์งานผ่านเทมเพลตที่มีมาให้แล้ว หรือจะเป็นเมาส์คอมพิวเตอร์ของสตีพ จอบส์ ที่แม้จะไม่ใช่สิ่งใหม่ แต่กลับเป็นนวัตกรรมที่ยอดเยี่ยม นั่นเพราะมันสามารถทำให้เกิดความต้องการในตลาดได้จริง

ว่ากันว่าการที่สิ่งประดิษฐ์จะกลายเป็นนวัตกรรมได้อย่างแท้จริง สิ่งประดิษฐ์ นั้น ๆ จำเป็นต้องทำให้เป็นธุรกิจ สามารถสร้างการซื้อ ขาย หรือเกิด Commercialization ตามมาด้วยเสมอ นั่นคือ เกิดการนำเข้าสู่ตลาด หรือการทำให้สิ่งประดิษฐ์นั้นเป็นที่ต้องการในตลาดจริง ๆ ตอบโจทย์หรือแก้ปัญหาให้ลูกค้าได้ ลูกค้าพึงพอใจจนเกิดการยอมรับและยอมจ่ายเงินให้แก่สิ่งนั้น อาจเป็นเรื่องไม่ง่ายนักที่จะรู้ล่วงหน้าว่าลูกค้าต้องการนวัตกรรมแบบไหน แต่คงไม่ยากเกินไปที่จะเข้าใจพฤดิกรรมและความต้องการของมนุษย์ด้วยกัน แล้วลองสร้างสรรค์สิ่งประดิษฐ์ที่ตอบสนองความต้องการเหล่านั้นให้ได้ จนเกิดเป็นธุรกิจที่ผู้คนยอมรับ แล้วเราจะค้นพบเองว่า สิ่งที่เราทุ่มเทสร้างสรรค์นั่นละคือ “นวัตกรรม” ที่ผู้คนกำลังตามหา